بررسی تحمل سرما و تغییرات نقطه‌ی انجماد در حشرات کامل زمستان‌گذران سرخرطومی یونجه، (Hypera postica (Col.: Curculionidae

سرخرطومی یونجه، Hypera postica Gyllenhal.، آفت کلیدی یونجه است که به‌طور گسترده‌ای در مناطق یونجه‌کاری ایران پراکنش دارد. حشرات کامل سرخرطومی یونجه به‌تدریج از اوایل پاییز وارد مزرعه می‌شوند و جمعیت حشرات ‌وارد شده به مزرعه در طول پاییز و زمستان رو به افزایش است. به‌علت تأثیر عوامل محیطی مانند دمای محیط بر بقای حشرات، در این پژوهش تغییرات نقطه‌ی انجماد و سرماسختی حشرات مورد بررسی قرار گرفت. حشرات کامل زمستان‌گذران‌ ماهانه از مزارع یونجه‌ی کرج طی فصول پاییز و زمستان 1390 جمع‌آوری شدند. نقطه‌ی انجماد و بقای آن‌ها در دماهای زیر صفر از 5- تا 13- درجه‌ی سلسیوس به‌مدت 210 دقیقه بررسی شد. میانگین نقطه‌ی انجماد آن‌ها از 68/0 ± 4/14- درجه‌ی سلسیوس در مهر ماه تا 80/0 ± ‌8/8- درجه‌ی سلسیوس در اسفند ماه در نوسان بود. میانگین نقطه‌ی انجماد حشرات کامل در طول ماه‌های پاییز (4/13-) به‌طور معنی‌داری پایین‌تر از ماه‌های زمستان (6/8-) بود. حشرات کامل دمای 5- درجه‌ی سلسیوس را در تمام ماه‌ها تحمل کردند. میزان مرگ و میر حشرات کامل با افزایش شدت سرما افزایش یافت. درصد مرگ و میر حشرات تیمارشده در دمای 11- درجه‌ی سلسیوس، به 89 درصد در آبان و آذر، و 100 درصد در دی و بهمن ماه رسید. میزان LT50 حداقل‌ 6/8- و حداکثر 7/5- درجه‌ی سلسیوس بود. نتایج نشان داد که حشرات کامل نمی‌توانند در دماهایی پایین‌تر از نقطه‌ی انجماد زنده بمانند. بررسی‌های دقیق‌تر مشخص کرد درصورتی‌که میزان شدت سرما به نزدیک نقطه‌ی انجماد حشرات کامل برسد، حدود 80 درصد از جمعیت تلف خواهند شد. بنابراین، چنانچه دمای محیط به محدوده‌ی نقطه‌ی انجماد حشره برسد، تلفات قابل توجهی در جمعیت حشرات کامل سرخرطومی یونجه ایجاد خواهد شد.